W dzisiejszym świecie, gdy telefon komórkowy stał się nieodłącznym elementem życia każdego młodego człowieka, niezwykle ważne jest zwracanie uwagi na odpowiednie używanie tego wynalazku. Badania przeprowadzone w ramach kampanii „Uwaga! Fonoholizm” pokazują, że więcej niż co trzeci (36%) nastolatek nie wyobraża sobie nawet jednego dnia bez telefonu komórkowego. Ponadto, więcej niż co czwarty (27%) młody człowiek na pewno wróciłby się po telefon, gdyby zapomniał go
z domu, a podobny odsetek (28%) młodzieży wprawdzie nie wróciłby się po komórkę, ale czułby niepokój w związku z pozostawieniem telefonu w domu. Często rodzinny posiłek jest zakłócany korzystaniem z telefonu komórkowego przez 44% badanych. Więcej niż co czwarty (28%) nastolatek korzystał z telefonu w kinie podczas filmu. 8% młodzieży zdarzyło się używać telefonu w czasie mszy w kościele. Dla 68% badanych nastolatków telefon komórkowy jest także ważnym źródłem rozrywki
i utrzymania kontaktów towarzyskich.
Przytoczone wyniki świadczą o tym, że możemy mówić o nadużywaniu telefonu komórkowego przez młodzież, które może prowadzić do zjawiska określanego w psychologii jako fonoholizm.
Model telefonu i jego najnowsze funkcje stają się częstym przedmiotem rozmów między nastolatkami oraz przedmiotem ich zainteresowań. Przez to młody człowiek zaniedbuje relacje bezpośrednie zarówno z rówieśnikami, jak i z rodziną. Rozmowę twarzą w twarz zamienia na komunikację sms – skrótową i szybką. Bogaty wybór źródeł rozrywkowych w telefonie odwraca uwagę ucznia od nauki, rodziny, przyjaciół. Dlatego też warto pielęgnować pasje młodego człowieka i zachęcać go do ich podejmowania. Sport, nauka gry na instrumencie, nauka języków, spowodują, że nie będzie on poszukiwał zastępczych form rozrywki takich jak gra w telefonie komórkowym. Nadmierne przywiązanie do telefonu komórkowego może prowadzić stopniowo do uzależnienia.
Jak rozpoznać zagrożenie?
Jeśli młody człowiek:
- Przywiązuje wyjątkową rolę do telefonu komórkowego, towarzyszy mu on w każdej wykonywanej czynności; musi go mieć cały czas przy sobie.
- Odczuwa niepokój, staje się nerwowy, nadpobudliwy, jeśli nie ma ze sobą telefonu komórkowego.
- Odczuwa stałą potrzebę kontaktowania się z innymi przez telefon.
- Unika kontaktów bezpośrednich, woli kontaktować się telefonicznie.
Zagrożenia wynikające z nadmiernego korzystania z telefonu komórkowego:
- Osłabienie tradycyjnych więzi społecznych, zarówno w rodzinie, jak i w relacjach z rówieśnikami.
- Zubożenie języka komunikacji. Młody człowiek, np. pisząc smsy, używa specyficznego skrótowego języka. Ten sposób komunikacji przenosi często na kontakty bezpośrednie, co prowadzi do pojawienia się błędów językowych, widocznych w mowie i piśmie.
- Trudności w nawiązywaniu relacji bezpośrednich.
- Zanik zainteresowań i pasji młodego człowieka.
- Zaburzenie funkcji biologicznych, tj.: odżywianie, sen, co może przełożyć się na trudności w nauce, a później w pracy.
Telefon komórkowy, który posiada coraz więcej funkcji ma nam w pierwszej kolejności ułatwić codzienne funkcjonowanie. Paradoksalnie, jego zbyt częste używanie może być bardzo niebezpieczne.
Kiedy zareagować?
- Obserwujmy młodzież. Zwracajmy uwagę na to, w jakich sytuacjach młodzi ludzie korzystają z telefonu komórkowego i z jaką częstotliwością to robią.
- Dawajmy dobry przykład. Używajmy telefonu komórkowego tylko wtedy, gdy musimy, a nie w każdej wolnej chwili.
- Bądźmy otwarci na problemy młodzieży, zawsze znajdujmy czas na rozmowę z nimi. Jeżeli będą czuli się ważni, ich potrzeba przynależności i miłości zostanie zaspokojona, wówczas istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że ulegną nałogom czy uzależnieniom.
Opracowanie: mgr Monika Rabe na podstawie informatora w ramach kampanii na rzecz przeciwdziałania nadmiernemu korzystaniu z telefonów komórkowych przez młodzież.
