Rodzicu – czy zastanawiałeś się nad tym, kto ma największy wpływ na edukacyjne i zawodowe wybory twojego dziecka? O wyborze szkoły i zawodu uczeń szkoły gimnazjalnej oczywiście może zdecydować samodzielnie. Zdarza się jednak, że wyboru dokona pod wpływem innych osób, sytuacji czy też okoliczności.
W trakcie prowadzonych przez KOWEZiU (Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej) badań zapytano gimnazjalistów o to, kto i co ma największy wpływ na ich edukacyjne i zawodowe wybory.
Okazało się, że:
- największy wpływ na decyzje uczniów dotyczące wyboru szkoły czy zawodu, mają rodzice oraz tradycje rodzinne,
- ogromny wpływ ma również grupa rówieśnicza, znajomi i koledzy młodego człowieka,
- istotną rolę odgrywają także nauczyciele, którzy swoją postawą mogą zachęcić bądź zniechęcić do wyboru danego zawodu,
- nie mniej ważna jest wiedza czerpana z Internetu,
- dużą rolę odgrywa sieć szkół w danym regionie, odległość danej placówki od miejsca zamieszkania młodej osoby. Także moda na dany zawód może znacząco przyczynić się do podjęcia takiego, a nie innego wyboru szkoły i zawodu. Zdarza się, że o wyborze decyduje czasami przypadek, media oraz prognozy, jakie możliwości finansowe da ukończenie danej szkoły czy kierunku.
Nie zapomnijmy jednak o tym, że poza oddziaływaniem rodziny, szkoły, przyjaciół czy też przypadku, ważną rolę pełnią tzw. czynniki wewnętrzne, do których możemy zaliczyć: zainteresowania, predyspozycje, zdolności, talent, umiejętności, temperament, cechy charakteru, wartości, możliwości intelektualne, postawy, przekonania, stan zdrowia.
Wyniki badań jednoznacznie wskazują na Was – Rodziców – jako osoby znaczące, które są autorytetem także w sytuacji kształtowania przyszłej ścieżki edukacyjnej i zawodowej. Warto zatem wykorzystać ten kredyt zaufania udzielony przez dzieci i potraktować jako inwestycję w ich przyszłą karierę. Rodzicu – jesteś pierwszym doradcą swojego nastolatka w przeróżnych sprawach dnia codziennego, zatem spróbuj także wesprzeć go w wyborze szkoły gimnazjalnej i zawodu. Przede wszystkim możesz:
- zaobserwować, jakie czynności chętnie wykonuje Twoja córka lub syn, co ich pasjonuje, zajmuje, ciekawi i rozmawiać z nim na ten temat. Są one bowiem pierwszym źródłem informacji o jego zainteresowaniach,
- przyglądać się temu, w których zajęciach pozalekcyjnych Twoje dziecko czuje się jak przysłowiowa „ryba w wodzie”,
- rozmawiać na temat interesujących córkę lub syna przedmiotów szkolnych. Rozmowy te mogą być dla Ciebie kopalnią wiedzy o potencjale dziecka,
- towarzyszyć w codziennych obowiązkach – to pozwala na zaobserwowanie przejścia z dziecięcej fazy marzeń, zawodowych fantazji („Będę sławną piosenkarką, albo modelką”) poprzez fazę zainteresowań (Świetnie, że mam dwie matematyki. Gorzej, gdy dwie historie”) do krystalizacji pomysłów na siebie („Interesują mnie samochody. Wybiorę szkołę zawodową i będę mechanikiem samochodowym”),
- angażować się w życie szkoły, także we współpracę związaną ze wspieraniem uczniów w planowaniu kariery edukacyjnej i zawodowej.
Czy warto być doradcą swojego dziecka w sprawach związanych z wyborem szkoły i zawodu? – TAK
Rodzicu:
- dobrze znasz swoje dziecko,
- możesz motywować je do szukania odpowiedzi na pytanie „Co chcę robić w życiu?”,
- stanowisz dla dziecka najważniejszy punkt odniesienia w rozumieniu świata, także tego związanego z pracą zawodową, czy uczeniem się,
- przekazujesz informacje o zawodach, szkołach, pracy zawodowej; często jesteś pierwszym źródłem informacji, któremu Twoja córka lub syn z zaufaniem przyklejają etykietę „wiarygodne”,
- dzielisz się z dzieckiem swoją wiedzą i własnymi doświadczeniami zawodowymi.
Jeżeli pragniecie Państwo zgłębić wiedzę z zakresu doradztwa edukacyjno – zawodowego zapraszam do odwiedzenia stron internetowych: www.koweziu.edu.pl, www.doradztwozawodowe.koweziu.edu.pl lub www.psz.praca.gov.pl.
Opracowanie w oparciu o broszurę dla rodziców pt. „Pomagam swojemu dziecku wybrać zawód i szkołę ponadgimnazjalną”: mgr Monika Rabe (psycholog, doradca zawodowy)